|
Ekscelencjo, Ojcze Prowincjale!
Ojcze
Tadeuszu! Ojcze Gwardianie!
Szanowni
Państwo!
Książka „Rozjaśnić serca” ukazuje się dzięki inspiracji
kilku moich przyjaciół, w szczególności p. Adama Maksymowicza. W związku
z przypadającą w kwietniu 2005 r. piętnastą rocznicą powstania
Duszpasterstwa Ludzi Pracy ’90 w Legnicy, zachęcili mnie oni do
przejrzenia, uporządkowania i opublikowania zgromadzonych materiałów,
związanych z dotychczasową działalnością Duszpasterstwa. Gdy uległem ich
namowom i wyciągnąłem ze schowka wszystkie materiały, okazało się, że
jest ich bardzo dużo. Należało zatem nie tylko przejrzeć je, ale także
posegregować i wyselekcjonować to, co do publikacji może się nadawać.
Potem pomyślałem, że przygotowaną publikację należałoby wzbogacić o
teksty specjalnie napisane przez osoby, które są w sposób szczególny
związane z Duszpasterstwem. Zwróciłem się wówczas o podzielenie się
swoimi refleksjami na temat działalności Duszpasterstwa do ks. infułata
Władysława Bochnaka – opiekuna Duszpasterstwa, do wszystkich kolejnych,
urzędujących w latach 1990-2005, prowincjałów franciszkańskich Prowincji
Św. Jadwigi we Wrocławiu (działamy przecież przy legnickim klasztorze
tej Prowincji, przy ogromnym wsparciu każdego kolejnego prowincjała), do
o. Seweryna Masarczyka OFM - gwardiana tego klasztoru oraz do osób
świeckich: Adama Jaworskiego - pierwszego przewodniczącego Kapituły
Duszpasterstwa i Stanisława Obertańca - dyrektora Radia Plus Legnica,
oddanego przyjaciela Duszpasterstwa, przy czym o. Wacława Chomika OFM,
aktualnego prowincjała, a dokładnie ministra prowincjalnego, poprosiłem,
aby jego refleksje miały charakter Słowa wprowadzającego do publikacji.
Wszyscy chętnie przyjęli propozycję, za co jestem im ogromnie
wdzięczny.
Celowym wydaje się być
wyjaśnienie zasad doboru i układu zamieszczonych tekstów. Zasadniczą
część książki otwiera rozdział I, zawierający mój referat przygotowany
na uroczystość piętnastolecia Duszpasterstwa, przedstawiający cele i
historię naszej wspólnoty.
W rozdziale II umieszczone
zostały refleksje ww. osób, uzupełnione listem pani senator Doroty
Czudowskiej, skierowanym do Duszpasterstwa z okazji 10. rocznicy jego
powstania. Materiały te stanowią cenny przyczynek do przybliżenia
początków naszej działalności i ugruntowanego latami doświadczeń
sposobu działania.
Rozdział III zawiera obszerny
wybór materiału o Duszpasterstwie, który ukazał się w mediach (Radio
Legnica, Wrocławska Gazeta Polska i Niedziela). Materiał ten –
przybliżający tematykę i atmosferę wielu spotkań - został uszeregowany
według autorów i, w miarę możliwości, chronologicznie. Warto
zasygnalizować, że o naszej działalności pisali też w Gościu
Niedzielnym, Naszym Dzienniku, Słowie Polskim – Gazecie Wrocławskiej,
Myśli Polskiej i Panoramie Legnickiej.
Największy problem z wyborem
materiału dotyczył rozdziału IV, zatytułowanego „Wybrane wykłady”.
Wykładów wygłoszonych w Duszpasterstwie i przedłożonych przez ich
autorów (w formie pisemnej) lub nagranych przez nas zachowało się
znacznie więcej niż możliwość prezentacji w książce.
Ze względu na miejsce spotkań (w
klasztorze zakonu braci mniejszych) postanowiliśmy od początku
przyswajać sobie tematykę duchowości franciszkańskiej. Najlepiej można
było to uczynić przez przybliżenie postaci świętych franciszkańskich. Z
tego zakresu było kilka wykładów, które wygłosił lubiany i ceniony
przez nas o. Tadeusz Słotwiński OFM, doktor teologii z zakresu
duchowości franciszkańskiej, najczęściej zapraszany do Duszpasterstwa
prelegent. Fragmenty trzech z nich - o św. Franciszku z Asyżu, św.
Klarze z Asyżu i św. Antonim z Padwy - znalazły się w prezentowanej
publikacji.
Także duchowości poświęcony był
wykład Zdzisława Nowickiego, znawcy problematyki rosyjskiej. Przedstawił
on temat: „Strastotierpcy – rzecz o początkach ruskiej duchowości”. W
początkowej części tego wykładu, przedstawionego w pięknej, literackiej
formie, autor - powołując się na profesora Konrada Górskiego -
stwierdził, że „duchowość narodu, to jego święci”. Idąc tym tropem można
by stwierdzić, że wykład przybliża nam wyobrażenie o duchowości
wielkiego narodu rosyjskiego.
W tym rozdziale znalazły się
także wykłady związane z osobą i nauczaniem Wielkiego Polaka, Papieża
Jana Pawła II. Jego sylwetkę przybliżył nam – przez pryzmat swoich
licznych z nim spotkań – ks. Henryk Kietliński, wieloletni wyższy
przełożony Pallotynów. Po raz pierwszy spotkał się on z ks. Karolem
Wojtyłą w 1958 r., a po raz ostatni rozmawiał z Ojcem Świętym w styczniu
2005 r. Dalej umieszczone zostały dwa wykłady o. Wacława Chomika OFM,
osoby wyjątkowo oddanej naszej wspólnocie. Pierwszy mówi o „Etosie
pracy’’. Był on przedstawiony w wersji skróconej podczas uroczystości
piętnastolecia Duszpasterstwa. Teraz publikujemy jego pełny tekst. Autor
nawiązuje w nim do tematu homilii Ojca Świętego, wygłoszonej podczas
jego historycznej wizyty w Legnicy w 1997 r. Drugi ujmuje „25 lat
pontyfikatu Jana Pawła II w tłumie ludzi kalekich”. Ten wykład został w
sposób szczególny doceniony przez ks. bp. Stefana Regmunta (o czym piszę
w rozdziale I). Warto jeszcze dopowiedzieć, że w czasie naszych
celebracji liturgicznych Janowi Pawłowi II ofiarowaliśmy wiele intencji
mszalnych.
Znaczna część wykładów dotyczyła
polityki. Nie mogło być inaczej, skoro działamy w czasach, w których
zainteresowanie polityką znacznie wzrosło, a intencją Duszpasterstwa
jest wspieranie kierunku przemian wynikającego z założeń Solidarności i
społecznej nauki Kościoła. Zresztą wśród naszych słuchaczy były osoby
związane bezpośrednio z polityką: parlamentarzyści, Wojewoda Legnicki,
Marszałek Sejmiku Województwa Legnickiego, prezydenci m. Legnicy,
burmistrzowie miast, radni. Wydaje się słuszne zauważyć, że niektórzy
spośród uczestników naszych spotkań zostali senatorami RP: Stanisław
Obertaniec (1989-1991), Paweł Juros (1991-1993) i Dorota Czudowska
(1997-2001), a posłami RP: Zbigniew Mackiewicz (1989-1991), Halina
Szustak (2001-2005) i Piotr Ślusarczyk (od 2005). Warto też dodać, że
zaproszenie do wygłoszenia wykładu w Duszpastertstwie przyjmowały osoby
tak znaczące w polskiej polityce, jak: Artur Górski, Bogusław Kowalski,
Maciej Giertych, Wiesław Walendziak, Zdzisław Nowicki, Krystyna Czuba,
Kazimierz Michał Ujazdowski, Aldona Kamela-Sowińska, Marek Jurek,
Jarosław Sellin czy Konrad Szymański (wymienieni wg kolejności
wygłoszonego wykładu). Zauważyć także trzeba, że doskonałymi wykładami o
tematyce politycznej zaowocowała nasza współpraca ze środowiskiem
skupionym wokół czasopisma „Stańczyk”, propagującym od 18. lat w sposób
wyrazisty konserwatywny styl myślenia o polityce. Gościli u nas jego
redaktor naczelny Tomasz Gabiś oraz współpracujący z nim Artur Ławniczak,
Andrzej Maśnica i Aleksander Popiel. Wielka szkoda, że w 2004 r. ukazał
się pożegnalny numer tego pisma.
Z powyższych racji w
jubileuszowej książce prezentujemy dwa wykłady o tematyce politycznej.
Pierwszy - ks. prof. dr. hab. Helmuta Jurosa. Jego pogłębione rozważania
z 2000r. – przedstawione na przykładzie zapisów Karty Podstawowych Praw
UE – dotyczą próby odrzucenia przez wielu polityków europejskich
porządku wartości związanego z Bogiem. Są one nadal aktualne, gdyż tekst
Traktatu Konstytucyjnego dla Europy z 2004r. również nie zawiera żadnego
odniesienia do chrześcijańskich korzeni naszego kontynentu. Drugi tekst
jest autorstwa Marka Jurka, obecnego Marszałka Sejmu RP. Uzyskałem zgodę
p. Marszałka na publikację wykładu. Tekst wykładu został spisany z taśmy
magnetofonowej przez p. Alinę Jurczak, której za to gorąco dziękuję. Po
nieznacznych poprawkach tego mówionego wykładu i ujęciu go w akapity
przesłałem go p. Marszałkowi. Zwrócił go z nieznacznymi zmianami. W
swoim wystąpieniu przedstawił on stan, w jakim znajduje się III
Rzeczpospolita Polska w 15 lat po upadku komunizmu. Wykazał potrzebę, a
nawet więcej konieczność naprawy państwa, a właściwie budowy IV
Rzeczypospolitej. Ta myśl jest o tyle godna odnotowania, że polityk
wypowiedział ją w marcu 2004 r., czyli półtora roku przed wygraniem
wyborów parlamentarnych przez Prawo i Sprawiedliwość. Było to, jak
wiemy, hasło wyborcze tej partii.
Publikujemy też wykłady o
tematyce historycznej. Józef Tomasz Juros, bratanek Pawła
Jurosa(1928-1997), przedstawił historię swojej i swojego stryjka
rodziny. Paweł był znanym i szanowanym w Legnicy lekarzem chirurgiem,
senatorem RP i radnym, a jego postać wciąż pozostaje w naszej pamięci. Z
uwagi na tego bliskiego nam i wspaniałego człowieka, przy jednoczesnym
uwzględnieniu walorów tekstu i pasji jego autora w dotarciu do korzeni
rodu Jurosów, uznałem ten wykład za zasługujący na umieszczenie w tym
zbiorze. Z tematyką historyczną związany jest również wykład ojca
profesora Franciszka Rosińskiego OFM, w którym przedstawił on faktyczny
przebieg wydarzeń związanych z narodzeniem Chrystusa, unikając
upiększającego wpływu wielowiekowej tradycji i legend. Jednocześnie
przybliżył realia tamtych czasów.
Już tylko te wybrane wykłady
pokazują, jak szeroki jest zakres działalności formacyjnej
Duszpasterstwa. Pełniejszy jej obraz wynika z zamieszczonego w rozdziale
V wykazu spotkań z datami, tytułami wykładów oraz informacjami
przybliżającymi sylwetki prelegentów. Informacje o prelegentach zostały
podane według stanu na dzień wygłoszenia wykładu. Warto zauważyć, że
wielu z nich objęło później ważne stanowiska, np. Marszałka Sejmu (Marek
Jurek), ambasadora RP (Zdzisław Nowicki, w Kazachstanie), Sekretarza
Stanu (Jarosław Sellin, w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa
Narodowego), ponownie ministra (K.M. Ujazdowski - MKiDN), czy posła (
Bogusław Kowalski i Artur Górski, w 2005 r.; ten ostatni był 1.
redaktorem naczelnym Naszego Dziennika i jest redaktorem
naczelnym pisma Pro Fide Rege et Lege). Z osób duchownych należy
wymienić w szczególności o. Wacława Chomika, który w listopadzie 2005 r.
został wybrany na stanowisko Przewodniczącego Unii Europejskiej
Franciszkanów.
Rozdział ten zawiera także wykaz
643 uczestników spotkań. Każdy z Państwa, kto wziął chociaż raz udział w
naszym spotkaniu w okresie do końca 2005 r. i wpisał się na listę
uczestników spotkań odnajdzie swoje imię i nazwisko w książce. Z
zachowanej dokumentacji wynika, że w ciągu 15. lat w spotkaniach wzięło
udział 5220 osób; niektórzy byli tylko na jednym spotkaniu, wielu na
kilkudziesięciu, a rekordziści nawet na ponad stu. Faktycznie jednak
liczba ta jest znacznie wyższa, jeżeli uwzględni się, że na prowadzone
przez nas listy uczestnictwa nie wpisywali się wszyscy jego uczestnicy
oraz, że brakuje sześciu list. Budującym jest fakt, że wzrasta liczba
osób uczestniczących w spotkaniach, gdyż w okresie 1993 – 1995
wynosiła ona przeciętnie 23 na jedno spotkanie, w latach 1996 – 2000 już
35, a w latach 2001-2005 jeszcze więcej, bo 40; w czterech spotkaniach
tegorocznych wzięło natomiast już udział 241 osób. Warto jeszcze dodać,
że w spotkaniach brała udział podobna ilość kobiet i mężczyzn, z
nieznaczną przewagą tych ostatnich.
Co do tytułu książki to
pragnąłem, żeby nawiązywał on do św. Franciszka z Asyżu i do istoty
duchowości franciszkańskiej. Inspiracją do sprecyzowania tytułu
„Rozjaśnić serca” była modlitwa Świętego asyskiego, zacytowana przez o.
Wacława Chomika OFM w wywiadzie udzielonym Radiu Legnica (rozdział III),
w której Święty prosi Pana Boga: „Najwyższy i chwalebny Boże, rozjaśnij
ciemności mego serca...”. Duszpasterstwo Ludzi Pracy ’90, rozwijające
się we franciszkańskiej kaplicy przy figurce świętego stygmatyka,
zmierza do przejrzystości każdego naszego serca, rozjaśnienia serca
słuchaczy, a potem także rozumu. Tytuł książki, w nurcie duchowości
franciszkańskiej, oddaje w pełni istotę naszej działalności. Mam zatem
nadzieję, że jubileuszowa lektura przyniesienie Czytelnikowi nie tylko
satysfakcję, ale rozjaśni serce i wzbogaci umysł.
Pragnę też dodać, że w aneksie do
książki znajdują się kolorowe zdjęcia. Dokonując ich wyboru starałem się
przedstawić przebieg dnia, w którym odbywa się spotkanie, poczynając od
przyjazdu gościa-wykładowcy aż do pożegnania go.
Przystępując do pracy nad
publikacją nie spodziewałem się, że będzie to zadanie tak czasochłonne
i żmudne, jakim się okazało. Dlatego jestem ogromnie wdzięczny
wszystkim, którzy udzielili mi pomocy i wsparcia. Szczególnie dziękuję
pani Marii Przystasz i Izabeli Wańkowicz, o. Wacławowi Stanisławowi
Chomikowi OFM i panu Adamowi Maksymowiczowi oraz mojej rodzinie.
Dziękuję również o. Joachimowi Dyrszlagowi OFM, franciszkaninowi z Góry
św. Anny, za bezpłatne zaprojektowanie pięknej okładki książki. Trzeba
tutaj dodać, że pomysł na okładkę był efektem myśli kilku osób, w tym o.
Wacława.
Przede wszystkim jednak chcę jak
najserdeczniej podziękować sponsorom wydania książki, czyli Fundacji
Pawła Jurosa (4.000,00 zł) i Stowarzyszeniu Związek Dolnośląski
(1.000,00 zł). Na nic bowiem zdałyby się wszelkie wysiłki, gdyby nie
było środków finansowych na zrealizowanie zamierzonego dzieła.
Podziękowania składam na ręce p. senator Doroty Czudowskiej – Prezesa
Zarządu Fundacji i p. senatora Stanisława Obertańca – Zastępcy Prezesa
Zarządu Fundacji oraz p. Adama Maksymowicza – Prezesa Zarządu
Stowarzyszenia.
Przepraszam jednocześnie za
błędy, które są w książce, których – mimo tylko wyrywkowego przejrzenia
książki, po odebraniu jej przed kilkoma dniami od wydawcy – zauważyłem
kilka. Najgorsze, że są to błędy, których nie było w egzemplarzu
otrzymanym przeze mnie po dokonaniu korekty. Zadziałał zapewne chochlik
drukarski.
Pierwsze egzemplarze książki
pragnę wręczyć naszym dzisiejszym gościom: o. Wacławowi i o. Tadeuszowi
oraz o. Sewerynowi – Gwardianowi tego Klasztoru.
Zachęcam Państwa do nabycia
książki. Dziękuję za uwagę. Szczęść Boże.
Stanisław Andrzej Potycz
Legnica, dnia 30 marca 2006r. |
