Jan Paweł II a grekokatolicy
Z abp. Janem Martyniakiem rozmawia ks. Waldemar Wesołowski
W Legnicy gościł abp Jan Martyniak, metropolita przemysko-warszawski Kościoła greckokatolickiego. Spotkał się m. in. z członkami Duszpasterstwa Ludzi Pracy ’90, którym mówił o relacjach między Janem Pawłem II a grekokatolikami. W ramach obchodów Legnickiego Roku Jana Pawła II zaprezentował encyklikę Jana Pawła II „Slavorum Apostoli”.
Ks. Waldemar Wesołowski: – Zdarza się dość często, że ludzie mylą Kościół greckokatolicki z prawosławnym. Proszę powiedzieć, co je łączy, a co odróżnia?
Abp Jan Martyniak: – Kościół greckokatolicki jest Kościołem wschodnim, tkwi we wschodniej tradycji. Dlaczego tak się nazywa? Do 1054 r. Kościół w Konstantynopolu był w łączności z Kościołem w Rzymie. To był jeden Kościół o różnych obrządkach. Kościołem w Rzymie kierował papież, a w Konstantynopolu patriarcha. Po podziale chrześcijaństwa w XI wieku Ruś znalazła się w orbicie Kościoła w Konstantynopolu. Po unii brzeskiej w roku 1596 przywrócona została jedność z Kościołem rzymskim. Biskupi ruscy powrócili do jedności z Rzymem. Dlatego nazywamy się Kościołem greckokatolickim. Natomiast Kościół rosyjski tej jedności nie przyjął. Nazywamy ich prawosławnymi. Kościół prawosławny nie przyjmuje prymatu i nieomylności papieża, ma nieco inne nauczanie o Niepokalanym Poczęciu Matki Bożej, inne ujęcie o Wniebowzięciu. Jeżeli chodzi o nauczanie, to właściwie te dwa dogmaty najbardziej różnią nasze Kościoły. My natomiast jesteśmy Kościołem katolickim. Grekokatolików i katolików łączy to samo nauczanie, wszystkie prawdy wiary. Odróżnia nas prawo kanoniczne, Kościoły wschodnie mają swój ustrój patriarszy, synodalny. Mamy inny kalendarz, język liturgiczny i samą liturgię.
– Ksiądz Arcybiskup został mianowany metropolitą przemysko-warszawskim przez Jana Pawła II. Kim był dla Księdza Arcybiskupa Papież Polak?
– Na ten temat opublikowałem wiele artykułów w różnych książkach. Był on osobą bardzo bliską. Byłem wiele razy w Rzymie, wiele razy spotykaliśmy się przy różnych okazjach. Jest to ktoś bardzo wielki i bardzo święty. Modlę się o to, by został błogosławiony.
– Na spotkaniu w Duszpasterstwie Ludzi Pracy ’90 w Legnicy mówił Ksiądz Arcybiskup o relacji między grekokatolikami a Janem Pawłem II. O jakich najważniejszych sprawach była mowa?
– Przede wszystkim Jan Paweł II docenił Kościoły wschodnie. Ogłosił ważną encyklikę „Slavorum Apostoli” w 1100. rocznicę dzieła ewangelizacji Świętych Cyryla i Metodego. Ogłosił też ważne dokumenty ekumeniczne dla Kościołów wschodnich „Wielki dar chrztu” i list apostolski „Orientale lumen” oraz wiele innych listów. Papież zajął się też sprawą uregulowania hierarchii Kościoła greckokatolickiego. Przeniósł stolicę patriarchy ze Lwowa do Kijowa, bo tam jest początek i narodu, i chrztu.
– Na spotkaniu w ramach obchodów Roku Jana Pawła II przybliżył Ksiądz Arcybiskup słuchaczom ważną encyklikę „Slavorum Apostoli”. Jakie jest jej najważniejsze przesłanie?
– Najważniejsza rzecz, na którą papież zwrócił uwagę, to uniwersalizm narodów i jedność Europy. Wojny i konflikty powstają tam, gdzie zanika jedność. Papież zwraca też uwagę na potrzebę zachowania odrębności kultury, na prawo każdego narodu do własnej tradycji. Przyszłość Europy powinna bazować na tym, co jest nam wspólne, a więc na wierze, na Ewangelii, na Chrystusie, na chrześcijaństwie i zachodnim, i wschodnim. Chyba najmniej na polityce.
■ ks. Waldemar Wesołowski - NIEDZIELA nr 9(705) z 04.03.2007
