Franciszkańskie rozjaśnianie serc

Ekscelencjo – Księże Biskupie Legnicki.
Ekscelencjo – Ministrze Prowincjalny Prowincji św. Jadwigi.
Księże Prałacie – Kustoszu Sanktuarium Krzeszowskiego.
Ojcze Gwardianie.
Wszyscy pozostali czcigodni i drodzy goście.


[image]   Serdecznie witam na naszym kolejnym, wyjątkowym spotkaniu. Niedawno, bo w październiku ub. r. świętowaliśmy nasze dwusetne spotkanie. Dzisiaj z kolei obchodzimy jubileusz 20-lecia istnienia. Niestety, przypadł on w okresie, gdy przeżywamy jeszcze tragedię, która miała niedawno miejsce pod Smoleńskiem. Podobny, żałobny nastrój panował zresztą także wtedy, gdy przypadała 15. rocznica naszego powstania. Wówczas, z powodu śmierci Ojca Świętego Jana Pawła II, musieliśmy nawet zmienić datę spotkania. Życie jednak biegnie nieubłaganie naprzód i musimy wracać do naszych codziennych spraw. Ale pamiętajmy w naszych modlitwach – tak jak dzisiaj – o ofiarach tej strasznej katastrofy lotniczej, w tym o naszym Prezydencie Lechu Kaczyńskim i jego małżonce Marii. Chciałbym w tym miejscu wyrazić uznanie dla ks. kard. Stanisława Dziwisza, który podjął decyzję o złożeniu ciał pary prezydenckiej w krypcie pod Wieżą Srebrnych Dzwonów na Wawelu. Myślę, że w imieniu całej naszej Wspólnoty. Dziękujemy Mu za to gorąco, z głębi serca. Wiemy, że wśród ofiar katastrofy był Pan Marszałek Maciej Płażyński, który trzy lata temu przyjechał do nas z wykładem. Byłem z nim od tamtej pory w kontakcie i ostatnio umówiliśmy się – z jego inicjatywy – na spotkanie w Warszawie, podczas którego mieliśmy ustalić termin i temat jego następnego wykładu. Wkrótce miała też do nas przyjechać Pani Poseł Aleksandra Natalii-Świat.
   Wracając do naszego jubileuszowego spotkania pragnę podziękować ks. bp. Stefanowi Cichemu za odprawienie Mszy św. w intencji dziękczynnej za dar posługi formacyjnej Duszpasterstwa w latach 1990-2010 i wygłoszoną homilię. Pragnę też poinformować, że z okazji jubileuszu otrzymaliśmy wiele gratulacji i życzeń, m.in. od: Biskupa Zielonogórsko-Gorzowskiego Stefana Regmunta, kustosza Sanktuarium na Górze św. Anny o. Błażeja Kurowskiego, o. Tadeusza Słotwińskiego, ks. Ignacego Solera z Opus Dei, br. Brunona Filipa, Starosty i Wicestarosty Jaworskiego.
   Przystępujemy już do realizacji kolejnej części programu, którą rozpocznie moje okolicznościowe wystąpienie poświęcone dwudziestoletniej działalności Duszpasterstwa. Mówiłem o niej sporo podczas niedawnego 200. spotkania. Dzisiaj przypomnę tylko najważniejsze fakty, a skupię się na franciszkańskim aspekcie tej działalności. Dlatego tytuł mojego wystąpienia brzmi: „Franciszkańskie rozjaśnianie serc”.


   W 1990 r. grupa osób, wywodząca się ze środowiska ówczesnego Duszpasterstwa Ludzi Pracy, działającego przy parafii Trójcy Świętej w Legnicy uznała, że należy skupić się przede wszystkim na tym wycinku działania Duszpasterstwa, który dotyczy doskonalenia duchowego i działalności formacyjnej. Dlatego w dniu 9 kwietnia tamtego roku powstało w Legnicy drugie Duszpasterstwo Ludzi Pracy, które dla odróżnienia od już istniejącego przybrało nazwę Duszpasterstwo Ludzi Pracy ’90. Moment powstania nie był przypadkowy. Była to data rocznicy bitwy pod Legnicą, która odbyła się jak wiemy 9 kwietnia 1241 r. Zginął w niej, w obronie chrześcijańskiej Europy, książę Henryk II Pobożny, syn św. Jadwigi i księcia Henryka Brodatego. Jednym z zadań, które wtedy sobie postawiliśmy była modlitwa o wyniesienie na ołtarze tego księcia. Potem dołączyliśmy do tego modlitwę o wyniesienie na ołtarze jego małżonki księżnej Anny.
   Głównym inicjatorem powstania Duszpasterstwa był Pan Adam Jaworski, dzisiaj obecny wśród nas, który prowadził je do 1994 r. Wśród założycieli byli także Pan Zygmunt Urban, Stanisław Andrzej Potycz i inni. Początkowo spotykaliśmy się przy parafii pw. świętych Piotra i Pawła w Legnicy. Czyniliśmy to dzięki uprzejmości jej proboszcza ks. infułata prof. dr. hab. Władysława Bochnaka, który od tamtego czasu jest naszym opiekunem. Gdy do Legnicy przybyli franciszkanie z Zakonu Braci Mniejszych przenieśliśmy naszą działalność do ich klasztoru, znajdującego się wówczas przy pl. Franciszkańskim.
   Naszym celem było i jest doskonalenie duchowe naszej wspólnoty. Czynimy to przede wszystkim w formie spotkań modlitewno-kształceniowych. Było ich już 208 (12 zorganizowanych i prowadzonych przez A. Jaworskiego i 196 przez S. A. Potycza) . Były wykłady poświęcone wierze, wybitnym osobom Kościoła Katolickiego, nauczaniu Jana Pawła II, historii, polityce, etyce, rodzinie, kulturze, gospodarce, prawu, mediom, sprawom lokalnym itd. Przybliżyliśmy też działalność „Ruchu Focolari” oraz Opus Dei. Wśród wykładowców duchownych, oprócz franciszkanów, byli: abp Jan Martyniak, biskupi Stefan Cichy, Stefan Regmunt i Marek Mendyk. Byli nimi też: ks. dr Henryk Kietliński SAC, ks. prof. dr hab. Helmut Juros SDS, ks. dr Józef Lisowski, ks. dr Piotr Pawlukiewicz, ks. prof. dr hab.Władysław Bochnak, ks. prof. dr hab. Marek Starowieyski, ks. prof. dr hab. Piotr Nitecki, Hiszpan ks. dr Ignacy Soler, ks. Klemens Dzikowicz OSPPE, ks. dr Dariusz Mikoda, ks. dr Jan Pazgan i ks. Waldemar Wesołowski. Odczyty i prelekcje wygłaszali też świeccy, w tym politycy, naukowcy, publicyści, pisarze, znani legniczanie. Warto ich wymienić:
Tomasz Gabiś,
dr Stanisław Krajski – UKSW,
Andrzej Maśnica,
dr Antoni Lenkiewicz,
Dorota Czudowska,
Adam Maksymowicz,
dr Artur Ławniczak – UWr,
Antoni Koniuszewski,
Konrad Szymański,
Krystyna Sobierajska,
Zdzisław Nowicki,
Jarosław Sellin,
Adam Lipiński,
Rafał Ślusarz,
dr Stanisław Potrzebowski,
dr Artur Górski,
dr Jerzy Wójciak,
Bogusław Kowalski,
Jan Engelgard,
prof. dr hab. Maciej Giertych,
Jan Henryk Baca,
prof. dr hab. Łukasz Czuma (KUL),
Witold Lech Idczak,
Ryszard Jaśkowski,
Stanisław Norberciak,
Małgorzata i Leszek Rusieccy,
Max Stebler,
Edward Stelmasik,
Wiesław Walendziak,
prof. dr hab. Aniela Dylus (UKSW),
Stanisław Obertaniec,
dr hab. Krystyna Czuba (UKSW),
Aleksander Popiel,
prof. dr hab. Jerzy Burchardt (PAN),
Kazimierz Michał Ujazdowski,
prof. dr hab. Aldona Kamela-Sowińska (AE w Poznaniu),
Halina Szustak,
Marek Jurek,
Józef Tomasz Juros,
Barbara Maksymowicz,
Maria Kominek OPs,
prof. dr hab. Włodzimierz Mokry (UJ),
Andrzej Gwiazda,
Elżbieta Witek,
Maciej Płażyński,
Krzysztof Skóra,
prof. dr hab. Franciszek Antoni Marek (UO),
dr Wacław Szetelnicki (PWSZ im. Witelona w Legnicy),
Henryk Karaś,
dr hab. Jerzy Żyżyński (UW),
dr hab. inż. Zbigniew Kasztelewicz (UJ),
prof. dr hab. Jerzy Przystawa (UWr),
Andrzej Niedzielenko,
Stanisław Srokowski,
Paweł Zuchniewicz.

   Każde nasze spotkanie zawsze poprzedzone jest Mszą Świętą, odprawianą w intencji, o którą prosimy. Chcemy bowiem, aby nasza działalność umacniała się w modlitwie.
   Warto zauważyć, że niektórzy spośród uczestników naszych spotkań byli senatorami RP: Pan Stanisław Obertaniec (1989-1991), śp. Paweł Juros (1991-1993), Pani Dorota Czudowska (1997-2001) i Pan Rafał Ślusarz (2005-2007) oraz posłami RP: Pan Zbigniew Mackiewicz (1989-1991), Pani Halina Szustak (2001-2005) i Pan Piotr Ślusarczyk (2005-2007). Zaś Pan Krzysztof Skóra był prezesem KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. (2006-2008). Wielokrotnie, od początku naszej działalności uczestniczył w nich obecny senator RP Witold Lech Idczak. Od kilku lat stałym bywalcem naszych spotkań jest też Pan Roman Kulczycki, b. Wicewojewoda Dolnośląski.
   Fakt, że sporo osób przychodzi na te spotkania odbieramy jako znak, że nasza działalność jest potrzebna. To nas motywuje do dalszej pracy. Ciągle jednak oczekujemy większego zainteresowania, szczególnie ze strony młodzieży i zachęcamy wszystkich do wykazania większej aktywności w tym co Ojciec Święty Jan Paweł II nazywał apostolstwem świeckich. Chcielibyśmy, aby naszą działalność, wynikającą z potrzeby doskonalenia duchowego, można było określić jako próbę wyjścia z bierności. W tej próbie pomagają nam redakcje legnickich edycji „Niedzieli” i „Gościa Niedzielnego”, zamieszczając od kilku lat relacje z naszych spotkań oraz Radio Plus Legnica, które od 1994 r. zapowiada każde spotkanie. Autorem artykułów ukazujących się w „Niedzieli” jest, od 2006 r., Pan Adam Maksymowicz – publicysta, prezes Związku Dolnośląskiego we Wrocławiu. Poprzednio, w latach 2000-2006, pisał on o naszych spotkaniach w miesięczniku „Wrocławska Gazeta Polska”. Za pośrednictwem ww. mediów o naszej działalności i treściach przekazywanych podczas spotkań dowiadują się zatem nie tylko ich uczestnicy. Temu samemu celowi służy – funkcjonująca od 2006 r. – strona internetowa www.dlp90.pl.


   Przechodząc do franciszkańskiego aspektu działalności Duszpasterstwa zacznę od modlitwy św. Franciszka z Asyżu, odmówionej przed krzyżem w kościele w San Damiano: „Najwyższy, chwalebny Boże rozjaśnij ciemności mego serca i daj mi, Panie, prawdziwą wiarę, niezachwianą nadzieję i doskonałą miłość, zrozumienie i poznanie, abym wypełniał Twoje święte i prawdziwe posłannictwo”. Zawsze, gdy wracam myślą do tej pięknej modlitwy dochodzę do wniosku, że dobrze oddaje ona zamierzony cel działalności Duszpasterstwa Ludzi Pracy ’90 w Legnicy. Jest nim właśnie rozjaśnianie serc, a następnie wzbogacenie wiedzy słuchaczy, którzy od 1993 r. gromadzą się tutaj, w franciszkańskiej kaplicy tego Domu Zakonnego na spotkaniach organizowanych przez Duszpasterstwo. Ta działalność ma prowadzić do przejrzystości każdego naszego serca, do prawdziwej wiary, do życia wedle Chrystusa. Tak jak życie to pojmował Biedaczyna z Asyżu, który otrzymał od Boga nakaz, by „podnieść z ruiny dom Boży” i nakaz ten – stale odnajdując na nowo drogę do rzeczywistości świata – konsekwentnie realizował.
   Chociaż od powstania Zakonu Braci Mniejszych minęło już 800 lat to Reguła św. Franciszka jest ciągle żywa, ciągle odpowiednia do danych czasów, także do czasów nam współczesnych. Jak zatem nie dziękować Panu Bogu za to, że w 1990 roku franciszkanie z Zakonu Braci Mniejszych Prowincji św. Jadwigi we Wrocławiu zainteresowali się propozycją, osób związanych z Duszpasterstwem, aby powrócili do Legnicy, a w roku następnym już do niej przybyli.
   Wszyscy dotychczasowi prowincjałowie Prowincji św. Jadwigi (o. Bazyli Iwanek, o. dr Błażej Kurowski i o. dr Wacław Chomik), przełożeni legnickiego klasztoru (o. Kryspin Bernat, o. Jacek Bawiec, o. Seweryn Masarczyk i o. Tobiasz Fiećko) oraz znakomite grono profesorów z tej prowincji wspomagali i wspomagają naszą działalność, w tym posługą duchową i intelektualną, zawsze mając dla nas czas i dobrą radę.
   W pierwszych latach naszej działalności formacyjnej wykłady były prowadzone niemal wyłącznie przez ojców franciszkanów. Wygłosili oni dotychczas 75 wykładów. Ze względu na miejsce spotkań (w klasztorze franciszkańskim) postanowiliśmy od początku przyswajać sobie tematykę duchowości franciszkańskiej. Najlepiej można było to uczynić przez przybliżenie postaci świętych franciszkańskich. Podjął się tego lubiany i ceniony przez nas o. Tadeusz Słotwiński, doktor teologii z zakresu duchowości franciszkańskiej, wygłaszając w ramach cyklu „Święci franciszkańscy” cztery wykłady. Wygłosił on w sumie 23 wykłady (najwięcej z zaproszonych do Duszpasterstwa prelegentów), w tym 7 z cyklu „Liturgia”. Dwa tygodnie temu mówił o św. Janie Marii Vianneyu.
   O. dr Wacław Stanisław Chomik, którego dzisiaj gościmy, rozpoczął działalność wykładową w Duszpasterstwie od wygłoszenia dwóch cykli tematycznych: „Aretologia – nauka o cnotach moralnych” oraz „Cnoty boskie – wiara, nadzieja i miłość”. Pogłębiły one nasze umiejętności odróżniania wartości prawdziwych od pozornych. Spośród wielu innych jego wykładów (łącznie było ich 19, ale gościł u nas w sumie 25 razy) warto przywołać ten, który wygłosił 25 września 2003 r. pt. „25 lat pontyfikatu Jana Pawła II w tłumie ludzi kalekich”. Przypomnę, że po wysłuchaniu tego wykładu, uczestniczący w spotkaniu jako słuchacz, biskup Stefan Regmunt powiedział: „Gdy słucham dobrego wykładu to wydaje mi się, że jestem w przedsionku nieba. A właśnie dzisiaj tak się czułem”.
   Z kolei o. prof. dr hab. Bonawentura Smolka, w ramach trzech cykli („Tradycja”, „Wielkie religie świata” i „Personalizm”) wygłosił 11 wykładów. Niewiele mniej, bo 9, wygłosił o. dr Błażej Kurowski, w tym 4 w ramach cyklu „Historia Franciszkanów na Śląsku”. Wszystkie te wykłady były bardzo interesujące i wielce pouczające. Podobnie jak wykłady o. dr. hab. Franciszka Rosińskiego („Ewolucja człowieka a Biblia”, „Boże Narodzenie w tradycji ludowej” i „Benedykt Polak – uczestnik legacji papieskiej do władcy Mongołów”), o. dr. Mariana Arndta („Oczekiwania mesjańskie w Starym Testamencie i ich wypełnienie” oraz „Wykopaliska archeologiczne z terenów Bliskiego Wschodu”), o. prof. dr. hab. Hugolina Langkammera („Piotr z Cezarei Filipowej i Piotr naszych czasów”, „Benedykt XVI o Jezusie Chrystusie” i „Pismo Święte w życiu św. Franciszka”), o. Paschalisa Kwoczały („Ziemia Święta ziemią spotkania”), o. Jarosława Zatoki („Problemy młodzieży a tradycja narodowa i rodzinna”), o. Michała Boreckiego („Czy łatwo być chrześcijaninem w Afryce?”), o. Bazylego Iwanka („Kościół katolicki w Niemczech”) i o. Kosmy Budzińskiego („Opętanie a egzorcyzm”).
   Cieszymy się, że franciszkanie tak chętnie przyjeżdżają do nas. Świadczy to bowiem o tym jak wielką wagę przywiązują do właściwej formacji osób świeckich. Pięknie o tym napisał w orędziu z 17 września 2008 r., z okazji uroczystości św. Franciszka, o. Jose Rodriguez Carballo – Minister Generalny Zakonu Braci Mniejszych: „Jesteśmy powołani do głoszenia Ewangelii, której słuchamy także poprzez solidną formację intelektualną, przez misję coraz bardziej otwartą na spotkanie i na dialog z dzisiejszym światem”. W szczególności za to tak bardzo cenimy i szanujemy naszych franciszkanów. I właśnie dlatego jesteśmy u nich i z nimi. I nie wyobrażamy sobie, żeby mogło być inaczej. To franciszkańskie rozjaśnianie serc bardzo nam odpowiada. Nasza wdzięczność wobec nich jest ogromna. Warto też dodać, że wielką pomocą dla mnie jako osoby prowadzącej Duszpasterstwo jest lektura pism wydawanych przez Prowincję św. Jadwigi: „Głosu św. Franciszka” i „Questiones Selectae”. Stanowi ona doskonałą inspirację do propozycji tematycznych kolejnych wykładów. Ojcze Prowincjale na ręce ojca składamy wszystkim franciszkanom z Prowincji św. Jadwigi nasze najszczersze podziękowania.
   Na początku 2006 r. wydaliśmy, jako podsumowanie naszej 15-letniej działalności (1990-2005), książkę pt. „Rozjaśnić serca”. Znalazło się w niej bardzo dużo franciszkańskich akcentów.
   Rozpoczyna ją Słowo Ministra Prowincjalnego o. Wacława Chomika, w którym pisze on, że Duszpasterstwo Ludzi Pracy ’90 zrodziło się z niedosytu duchowego oraz o tym kto formował jego dzisiejszy kształt, a na zakończenie dodaje: „Dziękuję wszystkim uczestnikom legnickich spotkań formacyjnych, iż zechcieli skorzystać z posługi braci mniejszych…”.
   Znajdują się w tej książce także wypowiedzi jego poprzedników na stanowisku Prowincjała: o. Bazylego Iwanka, w której słusznie zauważa: „Od samego początku ludzie związani z Duszpasterstwem poczuli się w klasztorze jak u siebie, a bracia franciszkanie chętnie dzielili się z nimi swoją – wtedy – biedą” i o. Błażeja Kurowskiego, w której komplementuje Duszpasterstwo następującym zapisem: „Chyba niewiele jest grup, które z taką konsekwencją dają świadectwo głębokiej wiary, a także świadectwa braterstwa Boga z człowiekiem i człowieka z Bogiem”. Zaś wypowiedź o. Seweryna Masarczyka, poprzedniego gwardiana tego klasztoru zawiera m.in. taki tekst: „Duszpasterstwo służy pogłębianiu chrześcijańskiej formacji uczestników spotkań. Jego istnienie i działalność jest wielką koniecznością i potrzebą na nasze czasy i w naszym legnickim środowisku”.
   Kolejny rozdział tej książki „Wywiady i artykuły” rozpoczyna wywiad o. Wacława Chomika dla Radia Legnica z 17 maja 1995 r. o cnotach boskich. Zamieszczony został w nim również artykuł o spotkaniu z okazji 15-lecia Duszpasterstwa, podczas którego ks. bp Tadeusz Rybak odprawił Mszę św. i wygłosił kazanie, a o. Wacław wygłosił wykład pt. „Etos pracy ludzkiej”, w którym nawiązuje do tematu homilii Ojca Świętego Jana Pawła II w Legnicy. W tym rozdziale znajduje się także artykuł o wykładzie o. Franciszka Rosińskiego „Biblia a ewolucja”.
   W rozdziale „Wybrane wykłady” znalazły się skróty trzech wykładów o. Tadeusza Słotwińskiego: „Święty Franciszek z Asyżu i ideały franciszkańskie”, „Święta Klara – współzałożycielka sióstr klarysek i patronka telewizji”, „Święty Antoni z Padwy – doktor ewangeliczny”, dwa wykłady o. Wacława Chomika o etosie pracy ludzkiej oraz o 25 latach pontyfikatu Jana Pawła II oraz wykład o. Franciszka Rosińskiego o Bożym Narodzeniu.


   Zbliżając się do końca mojego referatu pragnę podkreślić, że chcielibyśmy nadal kontynuować naszą działalność. Zachętą do tego jest okazywana nam wielka życzliwość i zainteresowanie, zarówno osób świeckich, jak i duchownych, w tym również najwyższych władz diecezjalnych, którą reprezentuje Biskup Legnicki (dziękujemy jak najserdeczniej Księże Biskupie) oraz zakonnych, którą reprezentuje Minister Prowincjalny Prowincji św. Jadwigi Zakonu Braci Mniejszych (Ojcze Prowincjale, jeszcze raz dziękujemy). Liczymy na dalszą ich przychylność. Mamy też nadzieję, że jeszcze przez wiele lat będziemy mogli korzystać z posługi Franciszkanów, a św. Franciszek z Asyżu, który potrafił dostrzec potrzeby swoich czasów i im zaradzić, będzie – przez przykład swojego życia, oddanego Bogu i drugiemu człowiekowi – pomagał nam. Będziemy modlić się o łaski Boże dla nas, aby nasze serca podatne były na franciszkański siew i abyśmy byli miejscem, w którym pielęgnuje się i realizuje wartości franciszkańskie.
   Modlić się będziemy również o to, aby św. Franciszek (1182-1226) wspierał nasze modlitwy i nasz wniosek – złożony niedawno na ręce naszego Biskupa – o beatyfikację księcia Henryka II Pobożnego (1191-1241) żyjącego w czasach współczesnych św. Franciszkowi i jego małżonki księżnej Anny (1204-1265), co przyczyniłoby się do ugruntowania – w coraz bardziej laicyzującej się Europie, w Polsce, w Diecezji Legnickiej (nie mającej jeszcze świętego) – ideałów chrześcijańskich oraz do podniesienia siły moralnej chrześcijaństwa.
   Przy lipowej figurce Świętego Asyskiego – wyrzeźbionej w 1995 roku przez górala z Chochołowa Jana Ziędera na zamówienie Duszpasterstwa – nasza wspólnota będzie modlić się o to wszystko w tej klasztornej kaplicy pw. Stygmatów św. Franciszka w Legnicy.

Dziękuję za uwagę.

■ Stanisław Andrzej Potycz (Przewodniczący Duszpasterstwa Ludzi Pracy ’90) – referat wygłoszony podczas jubileuszu 20-lecia DLP ’90 (22 kwietnia 2010 r.)

(c) 2006-2024 https://www.dlp90.pl