Aby rozjaśnić serca – 25 lat działalności Duszpasterstwa Ludzi Pracy ’90
Powitanie
Szczęść Boże, serdecznie witam wszystkich Państwa zgromadzonych na dzisiejszej konferencji. Oprócz osób wymienionych już przez Księdza Rektora1 pragnę powitać także o. dr. Alana Tomasza Brzyskiego – Ministra Prowincjalnego Prowincji św. Jadwigi Zakonu Braci Mniejszych i prof. Henryka Goika, mojego przyjaciela z Katowic, b. ambasadora RP w Laosie. Dodam, że obydwaj należą do grona wykładowców Duszpasterstwa, podobnie jak będący wśród nas: ks. bp Marek Mendyk, ks. rektor Piotr Kot, ks. prałat Władysław Jóźków, ks. prof. Stanisław Araszczuk, ks. prof. Bogusław Drożdż, ks. dr Mariusz Majewski, ks. kanonik Piotr Nowosielski, ks. dr Jan Pazgan, o. Józef Szańca, ks. kanonik Waldemar Wesołowski, ks. dr Andrzej Ziombra oraz osoby świeckie: p. prof. Kazimiera Jaworska, p. Krystyna Sobierajska, p. dr Alfreda Walkowska, p. Bernard Marek Adamowicz, p. Jan Henryk Baca, p. Henryk Karaś, p. Andrzej Niedzielenko, p. dr Wacław Szetelnicki i p. Jerzy Wójciak. Gośćmi Duszpasterstwa byli także wszyscy dzisiejsi wykładowcy oraz p. senator Dorota Czudowska i byli senatorowie RP – Panowie Stanisław Obertaniec, Witold Lech Idczak, Rafał Ślusarz. Wszystkich jeszcze raz pięknie witam.
Powstanie Duszpasterstwa
W 1990 roku grupa osób, wywodząca się ze środowiska ówczesnego Duszpasterstwa Ludzi Pracy, działającego przy parafii Trójcy Świętej w Legnicy uznała, że należy bardziej zdecydowanie skupić się na tym wycinku działania, który dotyczy doskonalenia duchowego i działalności formacyjnej. Dlatego, w dniu 9 kwietnia 1990 r., powstało w Legnicy drugie Duszpasterstwo Ludzi Pracy, które dla odróżnienia od już istniejącego przybrało nazwę Duszpasterstwo Ludzi Pracy ’90. Moment jego powstania nie był przypadkowy. Była to data rocznicy bitwy pod Legnicą (stoczonej w 1241 r.), po której książę Henryk Pobożny – wzięty przez Tatarów do niewoli – poniósł śmierć męczeńską w obronie wiary chrześcijańskiej.
Wśród założycieli nowego Duszpasterstwa byli: Adam Jaworski, Stanisław Andrzej Potycz, Maria Przystasz i Zygmunt Urban. Początkowo spotykaliśmy się przy parafii Świętych Piotra i Pawła w Legnicy. Czyniliśmy to dzięki uprzejmości jej proboszcza ks. Władysława Bochnaka, który od tamtego czasu był – aż do śmierci, w listopadzie ub.r. – naszym opiekunem i życzliwym przewodnikiem.
W 1990 roku do Legnicy przybyli franciszkanie z Zakonu Braci Mniejszych Prowincji św. Jadwigi we Wrocławiu. Nastąpiło to za sprawą osób związanych z DLP ’90. Wtedy przenieśliśmy naszą działalność do ich zrujnowanego klasztoru przy pl. Franciszkańskim. I jesteśmy u nich, i z nimi, do dzisiaj. I nie wyobrażamy sobie, żeby mogło być inaczej. Nasza wdzięczność wobec nich jest ogromna. Wspomagają oni naszą działalność, nie tylko przez to, że mamy możliwość spotykania się u nich, ale także posługą duchową i intelektualną. Za to wszystko dziękowaliśmy im przedwczoraj podczas Mszy św. jubileuszowej, którą odprawił Ojciec Prowincjał dr Alan Tomasz Brzyski; po Mszy św. wygłosił on wykład pt. „Józef z Nazaretu – jako odpowiedź na wyzwania współczesności”.
Wykłady
Mając tak sprzyjające warunki, ale także poczucie odpowiedzialności za kształt życia społecznego w naszej piastowskiej Legnicy i co najważniejsze chęci do działania, mogliśmy realizować wyznaczony cel, którym było i jest doskonalenie duchowe naszej wspólnoty. Czyniliśmy to przede wszystkim w formie spotkań modlitewno-kształceniowych. Było ich dotychczas 274, w tym 140 prowadzonych przez osoby duchowne i 134 prowadzonych przez osoby świeckie. Łącznie zaprosiliśmy 113 wykładowców, w tym 41 duchownych i 72 świeckich. Były prelekcje poświęcone religii, historii, polityce, etyce, rodzinie, kulturze, gospodarce, prawu, mediom itd. Nasze spotkania są poprzedzone Mszą świętą. Chcemy bowiem, aby nasza działalność była zakotwiczona w modlitwie.
Niemal z każdym wykładem wiążą się niezapomniane wrażenia. Nie sposób wymienić je wszystkie. Ograniczę się do jednego, związanego z wykładem o. Wacława Chomika OFM, (b. Ministra Prowincjalnego Prowincji św. Jadwigi) z 25 września 2003 r. zatytułowanego „25 lat pontyfikatu Jana Pawła II w tłumie ludzi kalekich”. Po wysłuchaniu tego wykładu ks. bp Stefan Regmunt – ówczesny Biskup Pomocniczy Legnicki powiedział: „Gdy słucham dobrego wykładu to wydaje mi się, że jestem w przedsionku nieba”. A takich wykładów – prowadzących nas do przedsionka nieba – było dużo.
Kończąc wątek dotyczący wykładów warto zauważyć, że wysłuchało ich łącznie ok. 10.000 osób. Niektórzy ze słuchaczy i z wykładowców już nie żyją – 21 osób. Jednak pamięć o nich jest wśród nas ciągle żywa, szczególnie w listopadzie każdego roku, gdy w ich intencji odprawiana jest Msza święta.
Inicjatywy
Podejmowane przez nas działania nie sprowadzały się tylko do spotkań o charakterze modlitewno-formacyjnym. Warto wymienić ważniejsze inicjatywy podejmowane przez nas:
1. Zacznę od sprawy, którą zajmujemy się od początku, od modlitwy o wyniesienie na ołtarze, najpierw księcia Henryka Pobożnego, a później także księżnej Anny Śląskiej – jego małżonki. Nie tylko modliliśmy się w tej intencji, ale także organizowaliśmy wykłady przybliżające ich życie i działalność. A w marcu 2010 r. złożyliśmy na ręce Biskupa Legnickiego wniosek o beatyfikację książęcej pary, który spotkał się z przychylnością ówczesnego naszego ordynariusza bp. Stefana Cichego. Przychylny jest mu także obecny biskup legnicki Zbigniew Kiernikowski, któremu dziękuję bardzo za niedawny dekret o powołaniu zespołu do spraw przygotowania procedury beatyfikacyjnej księcia Henryka II Pobożnego.
2. Dziękuję mu także za przychylność wobec naszej ostatniej inicjatywy: powołania Stowarzyszenia Sióstr i Braci Henryka Pobożnego i Anny Śląskiej, zwanego w skrócie Bractwem Henryka Pobożnego – za zatwierdzenie statutu Bractwa i nadanie mu osobowości prawnej. Członkami Bractwa są osoby pochodzące także spoza naszej diecezji – np. z Warszawy i Katowic.
3. Mieliśmy swój udział w staraniach o przyjazd Ojca Świętego Jana Pawła II do Legnicy. To z naszej inicjatywy pierwszy, niekomunistyczny Wojewoda Legnicki Andrzej Glapiński wystosował w 1990 r. zaproszenie w tej sprawie do papieża. Wysłanie tego zaproszenia poprzedziło spotkanie, w sierpniu 1990 r., u ks. kard. Henryka Gulbinowicza – Metropolity Wrocławskiego, z udziałem: księży Władysława Bochnaka i Władysława Jóźkowa, Wojewody Legnickiego, Prezydenta Miasta Legnicy, Adama Jaworskiego i Stanisława Andrzeja Potycza. W tej sprawie byliśmy także, w październiku 1990 r., u ówczesnego Ordynariusza Diecezji Gorzowskiej ks. abp. Józefa Michalika. Powiedział nam wówczas: „Nie wiem, czy podczas najbliższej pielgrzymki Ojciec Święty przyjedzie do Legnicy, ale być może podczas następnej odwiedzi i Legnicę, i Gorzów”. Te słowa okazały się prorocze, bo w 1997 r. papież tego samego dnia (2 czerwca) odwiedził oba te miasta.
4. Zaznaczyliśmy także swój udział w staraniach o erygowanie Diecezji Legnickiej. Pisze o tym – podobnie jak o wspomnianej wizycie u kard. Gulbinowicza – ks. Władysław Bochnak, w książce „Początki Diecezji Legnickiej”.
5. Podjęliśmy działania mające na celu ponowne umieszczenie krzyża na dawnym kościele pw. św. Maurycego i Towarzyszy (jest tam obecnie siedziba I Liceum Ogólnokształcące w Legnicy). Krzyż – zdjęty i zniszczony w latach siedemdziesiątych ub. wieku – został 23 czerwca 1994 r. poświęcony przez pierwszego biskupa legnickiego Tadeusza Rybaka i usytuowany na dawnym miejscu.
6. Wojewoda Legnicki, uwzględniając nasz wniosek, przyznał w 1998 r. tytuł i odznakę „Zasłużony dla Województwa Legnickiego” p. Zygmuntowi Urbanowi, osobie znanej w Legnicy ze swej wieloletniej, publicznej działalności o charakterze patriotyczno-niepodległościowym.
7. Utrzymywaliśmy kontakt z Federacją Pracodawców Polski Zachodniej w Legnicy, polegający na tym, że zapraszani przez nas goście wygłaszali prelekcje w siedzibie tej federacji dla jej członków. Tych prelekcji było sześć. Poświęcone one były tematyce etyczno-gospodarczej. Wygłosili je: ks. prof. Helmut Juros, prof. Aniela Dylus, dr Stanisław Krajski (dwa razy), dr Artur Ławniczak i nieżyjący już ambasador RP w Kazachstanie Zdzisław Nowicki.
8. Wielu naszych gości odwiedziło szkoły średnie Legnicy. Ich wykłady, których zawsze słucha co najmniej 100 uczniów są przyjmowane bardzo dobrze przez młodzież. Wygłosili je: dr Stanisław Krajski, Adam Maksymowicz, prof. Franciszek Antoni Marek, Paweł Zuchniewicz, prof. Jan Żaryn, Tomasz Łysiak, Marek Jurek, prof. Romuald Szeremietiew, dr Anna Sutowicz, prof. Henryk Goik i Małgorzata Kupiszewska. A jeden z naszych wykładowców, śp. Maciej Płażyński – Marszałek Sejmu RP, wygłosił wykład dla studentów PWSZ im. Witelona w Legnicy.
9. Byliśmy współorganizatorami kilku sesji naukowych organizowanych przez Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Legnickiej i Bibliotekę im. Jana Pawła II WSDDL.
10. Mieliśmy także znaczący udział w powstaniu Tablicy Smoleńskiej, odsłoniętej w Katedrze Legnickiej w 1. rocznicę katastrofy smoleńskiej.
11. Naszym staraniem ukazało się kilka publikacji: „ABC Katolickiej Nauki Społecznej” ks. prof. Władysława Piwowarskiego, „Rozjaśnić serca” (z okazji 15. rocznicy powstania Duszpasterstwa), „Henryk Pobożny i księżna Anna – władcy Śląska” (dwa wydania) oraz „Śladami Henryka Pobożnego i księżnej Anny”. Pierwsza z nich została wydana z inicjatywy p. Zygmunta Urbana – dla uczczenia 20. rocznicy pontyfikatu Jana Pawła II, a pozostałe zostały przygotowane przez Stanisława Andrzeja Potycza. Niedługo zaś ukaże się kolejna książka, także pod redakcją Stanisława Andrzeja Potycza, pt. „Święty Jan Paweł II pośród nas”, zawierająca m.in. 19 wykładów poświęconych osobie i nauczaniu Jana Pawła II wygłoszonych w Duszpasterstwie. Chcielibyśmy też, aby ukazała się publikacja z wykładami wygłoszonymi podczas obecnych uroczystości jubileuszowych.
Pragnę też zauważyć, że niektórzy spośród uczestników naszych spotkań byli lub są senatorami RP: Stanisław Obertaniec, śp. Paweł Juros, Dorota Czudowska (dwukrotnie), Witold Lech Idczak i Rafał Ślusarz.
Warto również dodać, że szczegółowe informacje o działalności Duszpasterstwa można znaleźć na naszej stronie internetowej www.dlp90.pl, która funkcjonuje od 2006 roku.. Odwiedza ją co najmniej 6000 osób miesięcznie.
Zakończenie
Zbliżając się do końca mojego wystąpienia pragnę podkreślić, że chcielibyśmy nadal kontynuować naszą działalność. Zachętą do tego jest okazywana nam wielka życzliwość i zainteresowanie, zarówno osób świeckich, jak i duchownych, w tym najwyższych władz diecezjalnych, którą reprezentuje Biskup Legnicki (Księże Biskupie, dziękujemy jak najserdeczniej) oraz zakonnych, którą reprezentuje Minister Prowincjalny Prowincji św. Jadwigi (Ojcze Prowincjale, gorąco dziękujemy).
Skoro mowa o podziękowaniach to pragnę je też skierować do kilku osób świeckich. Dziękuję w szczególności p. Stanisławowi Obertańcowi – dyrektorowi Radia Plus Legnica, które od lat wspiera medialnie naszą działalność, w tym informuje o naszych spotkaniach, a od kilku lat nagrywa wygłaszane u nas wykłady, umieszczając następnie te nagrania (wideo lub foniczne) na portalu radia www.legnica.fm.
Dziękuję też p. redaktorowi Adamowi Maksymowiczowi z Wrocławia (nieobecnemu dzisiaj), który napisał blisko 100 artykułów o naszych spotkaniach – do „Wrocławskiej Gazety Polskiej”, „Niedzieli Legnickiej” (najczęściej) i „Opcji na prawo”.
Pragnę również podziękować p. Izabeli Wańkowicz – sekretarzowi Duszpasterstwa oraz p. senator Dorocie Czudowskiej, która od początku naszej działalności uczestniczy w naszych spotkaniach.
Myślę, że to skrótowe omówienie 25. lat działalności Duszpasterstwa Ludzi Pracy ’90 uprawnia do wniosku, że jest ona zgodna z oczekiwaniami Jana Pawła II, które wyraził podczas wizyty w Legnicy, mówiąc w wygłoszonej wtedy homilii: „Każdy człowiek wierzący jest […] odpowiedzialny za kształt życia społecznego. Chrześcijanin żyjący wiarą, żyjący Eucharystią, jest wezwany do budowania przyszłości własnej i swego narodu – przyszłości na mocnych fundamentach Ewangelii. Nie lękajcie się zatem brać odpowiedzialności za życie społeczne w naszej Ojczyźnie”.
Kończąc, kieruję słowa podziękowania do wszystkich Państwa – tych obecnych i tych, którzy nie mogli dzisiaj przybyć na naszą uroczystość – za to, że przychodzicie na nasze spotkania i aktywnie w nich uczestniczycie. Jest to znak, że nasza działalność ma sens. To nas motywuje do dalszej pracy.
Dziękuję bardzo za uwagę.
■ Stanisław Andrzej Potycz - wystąpienie wygłoszone podczas konferencji zorganizowanej z okazji Jubileuszu 25-lecia DLP ’90 (18.04.2015, WSDDL)
1 Ks. bp prof. dr hab. Zbigniew Kiernikowski – biskup legnicki, ks. bp dr Marek Mendyk – biskup pomocniczy legnicki, Marzena Machałek – poseł na Sejm RP, Dorota Czudowska – senator RP, prof. Franciszek Antoni Marek – b. rektor Uniwersytetu Opolskiego, Marek Jurek – b. marszałek Sejmu RP, europoseł i prof. Kazimierz Michał Ujazdowski – b. minister kultury i dziedzictwa narodowego, europoseł.